Хэний ч биш зөвхөн өөрийнхөө зүрх сэтгэлийг дага ...

Хичээлийн шинэ жил эхлээд нэлээн ачаалалтай байна шүү. Урьд жилүүдэд эхний хэдэн долоо хоног нэлээн завтай байдаг байсан бол энэ жил төгсөх курс гээд ч тэр юмуу хичээлийн даалгавар эхнээсээ ундраад л байна. Бас 2 дадлагын тайлан өгөх гэж нэлээн л юм болж байна.
Ойрд блогтоо бичлэг хийгээгүй хүмүүс бүр тоохоо больжээ. хэ хэ. Энэ байдалд нэг хүний санаа зовоод надад их гоё шүлэгнүүд явуулсныг та бүхэндээ хүргэж байна. Мөн надад сайхан шүлэг явуулсанд баярлалаа.
Саяхан гэрээсээ ирсэн болоод ч тэр юмуу энэ шүлгийг уншсан чинь гэрийнхнийгээ санаж байна шүү.

Цоодолын Хулан. 1994 оны Болор цомын тэргүүн байр.

Ганцхан ээждээ унших шүлэг

Намрын уулнаа бугын урамдахыг сонсоорой
Намайг ухаажихыг үзэх гэх ижий минь та урт наслаарай
Манцуйдаа ирж таныгаа би ганцхан удаа жаргаасан
Магадгүй тэрнээс хойш дандаа зовоосоон
Ганцхан намайг л гэж ижий минь та
Газар дээр хичнээн олон мэргэжил солидог юм бэ?
Бариувчийг минь эсгэж, хуримын өмсгөл чимэглэл
Балчраас минь өдийг хүртэл Та оёдолчин явлаа
Оточ маналын хувилгаан гэлтэй
Орон дээрээс маань намайг бүлээрч хонох болгонд
Дэлхийд хамгийн сайн эмч нь та байлаа
Аягаа эвдэн, эрхэлж ядсан намайг
Аргадсандаа, алиалагч болж өмнө минь эргэлдсэн
“А” үсэг бичих гээд будилж цөхөж суухад минь
Алдаатай байхад улаан цайм “онц” тавьдаг багш явлаа
Цаг оройтсон болзооноос эргэж ирэхэд
Цагдаа, эсвэл үүдний манаач
Сар нарны ээлжгүй гал сахисан тогооч
Сангийн бойпорт арц уугиулсан лам...
Шүхэр тэнгэрийн доор алдаж эндэх тоолонд
Шүүхийн тогтоол уншдаг яллагч нь Та мөртлөө
Даамай их хайр нь аанай л хэвээрээ
Давж заалдсан өмгөөлөгч болж
Зовлонгоос намайг гэтлэгдэгээ
Элбэр их хайр, Ээжий гэдэг нэр тань
Энэ орчлонгоос авсан хамгийн том алдар аа!
Зүүний сүвэгчээр ч багтах он жилүүдийн урсгалд
Зүгээр л дэргэд минь байж хайрла
Ижий гэж дуудах болгондоо баярладаг
Ижил хэдэн хүүхдэдээ урт насалж хайрла!

2000 оны Болор цомын 3-р байр.

Аавдаа

Сайхан залуу аавынхаа тэргүүнд
Буурал орсныг анх үзээд
Саваагүй томоогүй хүүхэд насаа би
Тэр жилийнх нь шувуудтай хамт буцаасан
Санчганд нь нэмэгдэх мөнгөн сорны тоолонд
Жаргаана даа тэгвэл гэхэд
Санаснаар даан ч болохгүй явнаа ааваа...
Бүүвэйт хонгор ижийгийн тухай дуу мэдээж олон
Бүдэгхэн гардаг зураг шиг, санаатай хийдэг алдаа шиг
Бүхий л орчлонд харин аавын ач гэж дуулдаггүй
Бүгдийнх нь аав ямар миний аав шиг биш дээ!
Амттан зөөлөн хоёроор бялууруулдаг муу ижий минь
Айлын тавагнаас надад чихэр хармаалж “шараа болгоно”
Аав минь тэгэхгүй ээ
Алаг чулуу хээрээс хормойлж хүүдээ зүслүүлнэ
Асын замд уулсын нэр тогтоолгож ухаан нэмнэ
Ээдрээт мянган харгуй төрсөн гэрийн гаднаас эхэлж
Эмээл дээрээ сомботой унаган хүлгийн нуруунд анх гарахад
Сансарт хүүхэд нь нисч байгаа юм шиг ээж нар
Цацлаа өргөж гүйлддэг
Саахалт ороод эргэх юм шиг санаж аав нар
Духыг нь л ганц үнэрлээд болдог
Адгаж ээж нар өдөржин радио шиг үглэнэ
Амьдралд зөвхөн үнэнийг л хэлэх гэж аав нар
“Сумын узель” шиг хааяа нэг дугарна
Айл гэртээ хангинаж ээж нар даралтаа ихэсгэдэг
Аав болгоны зан юм хойно
Монголыгоо бодохоор л зовж гүйцдэг
Бие өвдлөө гэж ээж нар
Хүүхдүүдээ аргагүй нэг айлгана
Битүүхэн дотроооо нурж аав нар
Чимээгүйхэн өтөлнө...
Үхэж болохгүй тушаал авсан цэрэг шиг тэд
Үрс нь хөлөө олтол цоо эрүүл болж “жүжиглэдэг”...
Гадаа навчис хаялж он жил биднийг
Унасан навчис шиг орхиж одно
Гаагүй дээ би аавыгаа жаргааж амжина гэж
Өөрийгөө хуурна
Ганцхан зүрхнийх нь цохилт намайг зэмлэн лугшиж
Газар дээр аав минь хүртэл
Мөнх бишийг сануулдаг аа...
Энгэрийг нь тэмтэрч хормойг нь зуурч боссон
Энэрэл ачлалын наран саран хоёр
Эндүүрээд надад эрж зарцлагдсан
Миний хоёр бурхан
Ижий минь сүүтэй цайндаа жаргал
Эцэг минь шүлгэн дуундаа жаргаж
Ижилхэн хоюулаа наддаа зовж суудаг аа

Ирээдүй анирдахын бадаг

Илд харших чимээнээр мөсөн түрлэг цангинанхан
Ижий түүхийн мөр нь тунгалагшинхан урсана
Ирээд одосны араас гуниглах амархаан
Ирээдүйн чинь тухай бодох шиг зовлон алгаа эх орон минь!
Цоолбор шаргал үүл намрын тэнгэр барлана
Цогтын цагаан балгас дээр хаврын бороо цайрна
Цохлоод ирдэг үйлийн үр Ирээдүйн тухай бодол
Цоолдоод миний энгэрийг нулимас шиг хавж унанаа
Ирээдүйгээс би
Илиадыг хол давсан Гэсэр Жангарын туулиа нэхнэ
Их засаг тохинуулсан чин шудургуу хуулиа нэхнэ
Дэлүүн Болдогт залсан шиг хаантай байхыг хүснэ би
Дэлт найман шарга шиг хурдтай байхыг хүснээ
Халхын саруул тал тэнгэрийн хаяатай сүлэлдэж
Харцгайн дэвэлт шиг саран энгэрийн зүү мэт таширлана
Цэцгийн толгой тасддаггүй үртэй байхыг хүснэ би
Цэцдийн толгой авдаггүй төртэй байхыг хүснээ
Ирээдүйгээс би
Норвилон цэнхэр говиосоо улаахан хацартай охид төрж
Норовбанзад шиг дуулахыг сүслэн чагнана
Ноорхой эвий нэг Адарсүрэн найран дундаас өндөлзөхөд
Нодготой төрийн минь алга тэнийж одонгоо шагнахыг үзнээ
Ирээдүйгээс би
Гандангийн хашаанд зулж унасан анхны цаснаас ялгаагүй
Гарцаагүй сэтгэл нь цав цагаан миний муу ард түмэн
Манжийн дарлал шиг цаг үеэсээ өндийж
Манлай вангийн үхэл шиг босоо амьдрахыг үзнээ
Ирээдүйгээс би
Тужийн нарсанд дүрэлзсэн хувьсгалийн дөлнөөс тастаж
Тулгандаа миний асаадаг өглөө бүрийн улаан нар
Туургат гэрийг минь гийгүүлсэн энэ л эрх чөлөө
Тусгаар тогтнолоо зарласан цагаан лавайн эгшигээр
Айл гэрийн хоймрыг би дуу шиг дүүргэнэ
Амьсгалын тоолонгоор Монголчууд бид суу мэт амьдрана
Сүү шиг алдраар эх орноо мялааж
Сүлд шиг төрөөр өөрсдийгөө бид шагнанаа Ирээдүйд.

Нэргүй шүлэг
Сайрхах юм даанч биш дээ
Санчгандаа бууралтай эр хүнд би хайртай
Жаргахын өмнө зул бадамлан асдаг шиг
Дөч хүрсэн эр хүн үнэнч л баймаар даа
Намар оройн жимс гашуун болоод амттай
Надад дурласан та минь “хаан бугуйвчаар дөнгөлөөтэй”
Янаг зөөлөн харцны чинь аясаар
Ятга хуур шиг хөглөгдөх дуртай
Уруулын минь будгийг цамцныхаа хээнээс
Угааж орхидог муухай зантай ч
Урваж хөрөвдөг насны минь айлыг
Уучланхан боддогт тань би таньд хайртай
Дурлал гэдэг зугаа бишийг
Дуулим орчлонд одоо л ойлгоно
Дутуу хайрласан ханиа аргадахаар
Дурлаад хоцорсон намайгаа ч мартана
Сүслэн залбирдаг гараараа тэвэрч
Шүлэг хэлдэг уруулаараа үнсэхэд минь
Сүүлчийн болоод анхны хайр гэж байдаггүйг
Сүүрс алдан ухаарах болноо.